Antibiyotikler, bir mikroorganizma tarafından üretilen ve başka mikroorganizmaların üremesini durdurmak veya yok etmek amacıyla kullanılan maddelerdir. Antibiyotiklerin üretimi, onları üreten mikroorganizma için avantaj sağlar. Örneğin, doğada yaygın olarak bulunan Penicillium türü küf tarafından üretilen antibiyotikler, diğer mikroorganizmaların büyümesini engelleyerek bu küfe avantaj sağlar. İnsan sağlığında da hastalıkların tedavisinde antibiyotikler kullanılarak patojenik bakteriler yok edilir.

Antibiyotikler, son 50 yılda tıbbi tedavi süreçlerinde önemli bir rol oynamıştır. Ancak, bu ilaçların da diğer kimyasallar gibi yan etkileri bulunmaktadır. Bu yan etkilerden biri de antibiyotik kullanımı sonrası gelişen ve uzun süre devam edebilen ishaldir. Bu duruma Clostridium difficile ishali veya psödomembranöz enterokolit denir ve antibiyotik kullanımıyla ilişkilidir.

Yeni doğmuş bir bebeğin bağırsakları steril iken, doğumdan birkaç saat sonra dışarıdan gelen bakteriler bağırsaklarda yerleşip çoğalarak, insan yaşamı boyunca kalıcı olan ve 400'den fazla çeşide sahip trilyonlarca bakteriden oluşan bir popülasyon meydana getirir. Bu bakteriler bağırsak florasını oluşturur ve zararlı bakterilere karşı bir koruma sağlarlar. Ancak, antibiyotik kullanımı, yaşlılık, batın cerrahisi, kemoterapi ve böbrek yetmezliği gibi durumlar bağırsak florasını bozabilir. Bu durum, normalde inaktif olan Clostridium difficile bakterilerinin çoğalmasına ve toksin A ve B üretmesine yol açar, bu da bağırsakları tahrip ederek ishal oluşturur.

Tüm antibiyotikler, bağırsak florasındaki mikroorganizmaları etkiler. Ancak, bazı antibiyotikler bu etkiyi daha güçlü bir şekilde gösterir. Bu antibiyotikler arasında Augmentin, Ceclor, Keflin, Cefobid, Duocid, Cleocin ve Zinacef bulunmaktadır. Tedavinin tamamlanmasından itibaren 2 gün ila 6 hafta arasında antibiyotik kaynaklı ishal görülebilir. En sık görülen belirtiler arasında yumuşak dışkı, tuvalete çıkma sayısında artış, bulantı, kusma, ateş ve karın ağrısı bulunmaktadır.

Antibiyotik kaynaklı ishalin tedavisinde ilk adım, antibiyotik alımını durdurmaktır. Bu genellikle şikayetleri ortadan kaldırır. Ancak, bu yeterli olmadığında veya ilaç kullanımı sona erdiğinde ortaya çıkan ishal durumunda şu ilaçlar kullanılabilir:

Çok nadir durumlarda cerrahi kolektomi ile tedavi sağlanmaktadır.

Antibiyotiklerin kullanımı, bakteriyel enfeksiyonların tedavisinde hayati öneme sahiptir. Ancak, antibiyotiklerin yan etkileri de göz ardı edilmemelidir. Özellikle antibiyotik kullanımına bağlı gelişen ishal, ciddi komplikasyonlara yol açabilir ve bu durumda uygun tedavi yöntemlerinin uygulanması gereklidir.